Ubezpieczenia od podstaw - dystrybucja - etyka i konflikty interesów

Paweł Sikora
06-05-2023

21 min

Dystrybucja ubezpieczeń - etyka i konflikty interesów

a) Historia, pojęcie, przestrzeganie reguł prawnych i etycznych 

Aby zrozumieć czym jest etyka możemy odwołać się do jej potocznego rozumienia. Pewne zachowania uznamy za etyczne inne zaś za nieetyczne. Jako przykład etycznego zachowania możemy wskazać oddanie portfela osobie, która upuściła go w hipermarkecie, ustąpienie miejsca kobiecie w ciąży, przepuszczenie kierowcy nie mogącego wyjechać z drogi podporządkowanej. Odmienne zachowania uznamy za nieetyczne. Wprawdzie zachowania nieetyczne nie rodzą odpowiedzialności prawnej, to jednak ich społeczna ocena jest negatywna. 

Reguły prawne mają to do siebie, ze ich przestrzeganie jest wsparte sankcją prawną. Najlepszy przykład daje prawo karne (np.: kto zabija człowieka, podlega karze). Każdy opisany tam czyn związany jest z karą (grzywna, ograniczenie, pozbawienie wolności). Również prawo administracyjne posługuje się systemem sankcji, tzw. kar administracyjnych. Odpowiednie zachowanie wymusza również prawo cywilne posługując się pojęciem odpowiedzialności cywilnej. Ta ma skłonić uczestników obrotu do przestrzegania norm prawnych w szerokim znaczeniu: prawa cywilnego, innych dziedzin prawa, innych zasad i norm, jak i do dotrzymywania umów. 

Podobnie jak prawo - etyka to również zbiór norm regulujących zachowanie jednostki, czy relacje miedzy jednostką, a społeczeństwem. Etyka jednak nie korzysta z sankcji innej jak ocena społeczna. Niestety oceny społeczne bywają bardzo zróżnicowane, zmienne w czasie i wysoce subiektywne. Subiektywizm ocen etycznych oznacza na przykład, że coś co u innych uważamy za naganne sami łatwo jesteśmy w stanie sobie wybaczyć. Zmienność w czasie widać wyraźnie gdy okazuje się, że pewne zasady kiedyś obowiązywały (np.: całowanie kobiet w rękę), a dziś już nie funkcjonują. Ponadto inne oceny etyczne spotykamy u ludzi młodych, inne zaś u ludzi starszych. Każda grupa społeczna, czy zawodowa ma własny zbiór zasad etycznych. Inną etykę mają lekarze, adwokaci, a inną artyści. 

Również pośrednicy ubezpieczeniowi mają własne zasady etyczne. Zasady te zbiera się w różnych zbiorach i kodeksach (np. brokerzy mają swoją „Kartę Sobieszewską”). Często promowaniem zasad etycznych zajmują się różne stowarzyszenia, izby i inne podmioty. Celem ich istnienia jest propagowanie wartości etyczne wśród swoich członków, w tym również rozstrzyganiem konfliktów na tym tle. Do zasad tych w swoich statutach odwołują się następujące organizacje związane z rynkiem ubezpieczeniowym: 

  • Polska Izba Pośredników Ubezpieczeniowych i Finansowych, 
  • Izba Gospodarcza Ubezpieczeń i Obsługi Ryzyka, 
  • Ogólnopolskie Stowarzyszenie Pośredników Ubezpieczeniowych i Finansowych, 
  • Stowarzyszenie Polskich Brokerów Ubezpieczeniowych i Reasekuracyjnych, 
  • Polska Izba Brokerów Ubezpieczeniowych i Reasekuracyjnych.

Historycznie rzecz ujmując etyka kształtowała się na przestrzeni dwóch i pół tysiąca lat. Za jej praojca uznaje się filozofa ateńskiego Sokratesa. Sokrates prowadził rozważania dotyczące pojęć etycznych takich jak: cnota, męstwo, odwaga. Poszukiwał przy tym istoty tych pojęć. Jego uczeń Platon podkreślał takie wartości jak umiarkowanie, równowaga, piękno. Etyką zajmowali się też inni znani filozofowie starożytni (Arystoteles, Św. Augustyn). 

Niezwykle ważna jest etyka chrześcijańska. Wśród jej zasad na czoło wysuwa się jeden z najstarszych zbiorów zasad etycznych tj. dekalog (dziesięcioro przykazań). Etyka chrześcijańska oparta jest o cnoty rozumiane jako pewien doskonały stan umysłu i duszy ludzkiej, do którego należy dążyć. Wzorem doskonałego człowieka był Chrystus, którego należy naśladować.   

W czasach nowożytnych powstało wiele zróżnicowanych nurtów etycznych. Wśród najbardziej znanych nazwisk filozofów zajmujących się etyką (Nietsche, Schopenhauer, Mill, Kant. Rousseau) znajdujemy też nazwisko profesora T. Kotarbińskiego twórcy etyki niezależnej.

Pytania utrwalające: 

  1. Czy agent wykorzystujący niedołęstwo starszej osoby i zawierający niepotrzebne jej ubezpieczenie (np. koszty związane z urodzeniem dziecka) działa niezgodnie z prawem?
  2. Czy można zarzucić agentowi działanie nieetyczne, gdy namawia klienta by ten wybrał jego do obsługi ubezpieczeń, zamiast innego agenta? 
  3. Czy według ciebie etyka chrześcijańska ma duże znaczenie w naszym kraju?


b) Zasady etyki - różne grupy podmiotów, tajemnica zawodowa,

Każda grupa zawodowa ma własne zbiory zasad właściwego postępowania. Zasady te opisują pewien modelowy wzorzec zachowania osoby wykonującej dany zawód (np. nauczyciela, lekarza). Definiują też cechy etyczne właściwe dla danego zawodu (np.: otwartość, życzliwość) oraz zasady rozwiązywania konfliktów etycznych (na przykład: konflikty o klienta między agentami). Często spotykane są różnego rodzaju kodeksy etyczne stworzone dla danej grupy zawodowej, np. lekarzy, pośredników finansowych, zarządców nieruchomości.  

Etyka pośrednika ubezpieczeniowego związana jest ściśle ze specyfiką tego zawodu oraz z oczekiwanym wzorcem zachowania. Można też określić podstawowe zasady dotyczące na przykład relacji agenta z klientem, firmą ubezpieczeniową jak i innymi podmiotami rynku ubezpieczeniowego. Podobnie jak w przypadku brokera. Wśród zasad etycznych możemy wyszczególnić kilka najważniejszych:  

  • Wspominaliśmy o zachowaniu tajemnicy ubezpieczeniowej jako o podstawowej zasadzie wykonywania działalności ubezpieczeniowej w ogólności. Tajemnica ubezpieczeniowa dotyczy również agenta i brokera. Możemy bez większej przesady stwierdzić, że to właśnie pośrednik ma najczęściej do czynienia z informacjami objętymi tajemnicą ubezpieczeniową (zawodową). To pośrednik ubezpieczeniowy np.: dla potrzeb umowy ubezpieczenia mienia musi zadać klientowi wiele pytań osobistych, dotyczących choćby wartości i rodzaju posiadanego majątku, miejsca jego przechowywania czy sposobu zabezpieczenia. Ubezpieczenia osobowe są związane zarówno z koniecznością poznania sytuacji materialnej klienta (zarobki i wydatki) jak i sytuacji zdrowotnej (przebyte choroby i inne dolegliwości, miejsce leczenia). Do oceny ryzyka konieczne jest też uzyskanie informacji dotyczących palenia tytoniu, spożywania alkoholu, czy innych używek. 
  • Całokształt relacji miedzy pośrednikiem a klientem winien być oparty na dbałości o interes klienta. Chcąc utrzymać długotrwałe partnerskie relacje z klientem należy zadbać o to by i ten dostrzegał w nich korzyść dla siebie. Klient jest zainteresowany tym by pośrednik jako specjalista od ubezpieczeń posiadał aktualną i na odpowiednim poziomie wiedzę na ich temat. Tę wiedzę powinien wykorzystywać w interesie swojego klienta (nowe produkty, promocje, oferty specjalne, kompleksowe programy ubezpieczeniowe). Częste zmiany prawa, w tym również ubezpieczeniowego wymagają stałego doskonalenia i rozwijania się. Uzyskiwanie nowych informacji pod kątem możliwych korzyści dla klienta jest podstawowym obowiązkiem posrednika . Przekazywane informacje powinny być sprawdzone i rzetelne. W tym zakresie szczególne znaczenie ma rola brokera ubezpieczeniowego, którego łączy z klientem stosunek umowny. Umowa taka powinna być wykonywana z najwyższą profesjonalną starannością.
  • Relacje agenta i firmy ubezpieczeniowej wzorcowo powinny być oparte na wysokim poziomie wzajemnego zaufania, przestrzeganiu prawa i dbałości o interes firmy ubezpieczeniowej. Każda firma ubezpieczeniowa ma własne wymogi wynikające z jej wewnętrznych przepisów, regulaminów, instrukcji i zarządzeń. Firma realizuje własne cele i prowadzi własną politykę. Nadrzędne znaczenie mają jednak przepisy obowiązującego prawa. Te powinny być bezwzględnie przestrzegane tak w interesie ubezpieczyciela jak i w interesie własnym agenta. Relacja brokera i firmy ubezpieczeniowej również powinna opierać się o rzetelność. Przy czym warto pamietać, że broker ubezpieczeniowy nie jest związany umową z firmą ubezpieczeniową. Niemniej przyjęcie w naszym kraju tradycyjnego (hanzeatyckiego) sposobu wynagradzania brokera ubezpieczeniowego poprzez kurtaż wypłacany przez firmę ubezpieczeniową, jest tradycyjnie uważany za związany z możliwym konfliktem interesów na linii - klient - broker ubezpieczeniowy. W tym kontekście zasady etyczne są szczególnie ważne.
  • Poszanowanie konkurencji jest zasadą etyczną jaką często wymienia się na czele tych, które pośrednik powinien bezwzględnie przestrzegać. Największym błędem jest krytykowanie wyboru naszego klienta. Jeśli ten zdecydował się na innego pośrednika, czy produkt konkurencyjny, to jego wola jest rzeczą absolutnie najważniejszą. Pośrednik nie może stosować reklamy porównawczej, nie może szkalować konkurencji zwłaszcza podając informacje nieprawdziwe. Nie znaczy to jednak, że nie ma on prawa podkreślić rzeczywistych zalet własnej oferty. 

Przestrzeganie zasad etycznych w ubezpieczeniach jest niezwykle ważne. Podjęte pod wpływem pośrednika decyzje klientów dotyczący np. ubezpieczenia na życie mają zwykle charakter wieloletni, zaś w ubezpieczeniach majątkowych mogą skutkować stratami o dużym rozmiarze. Broker ubezpieczeniowy z racji wspomnianej sprzeczności interesów wynikającej z wgyngardzania przestrzega sformalizowanych systemów etycznych (Karta Sobieszewska, Kodeks Etyki Zawodowej Brokera). Problematykę tę uwzględnia się również w programie szkoleń zawodowych.

Pytania utrwalające: 

  1. Czy informacja o zarobkach prezydenta Warszawy jest tajemnicą ubezpieczeniową?
  2. Ubezpieczyciel popełnił błąd w kalkulacji składki, o którym zawiadomił agentów. Czy agent powinien namówić klienta na ubezpieczenie zanim produkt wycofają ze sprzedaży? 
  3. Reklama porównawcza jest zabroniona. Czy wobec tego można klientowi zrobić zestawienie wyłączeń odpowiedzialności funkcjonujących w naszych i konkurencyjnych OWU?


c) Konflikt interesów

Nietrudno zauważyć, że nawet w przytoczonych wyżej zasadach etycznych dotyczących pośrednictwa pojawia się sprzeczność interesów. Z jednej strony agent obowiązany jest dbać o interes klienta, z drugiej zaś o interes zakładu ubezpieczeń. Broker jest zleceniobiorcą i pełnomocnikiem klienta jednak wynagrodzenia otrzymuje od ubezpieczyciela. W praktyce okazuje się jednak często, że pośrednik kieruje się również własnym interesem. Tymczasem powinien on stworzyć rozwiązania, które pozwolą pogodzić powyższe sprzeczności. Nie ma nic złego w dbaniu o własny interes, ale pod jednym warunkiem – nie można tego czynić czyimś kosztem.

Powyższy problem uznano za niezwykle ważny. W ślad za tym Komisja Europejska uchwaliła Rozporządzenia Delegowane 2017/2359 dotyczące odpowiednich procedur mających na celu zapobieganie lub łagodzenie konfliktów interesów. Procedury zapobiegania konfliktom interesów zgodnie z art. 5 ust. 1 rozporządzenia winny obejmować (w nawiasie zamieszczone krótkie wytłumaczenie istoty danej procedury):

1) skuteczne procedury zapobiegania wymianie informacji lub kontrolowania takiej wymiany między odpowiednimi osobami, które uczestniczą w działalności, z którą wiąże się ryzyko wystąpienia konfliktu interesów, w przypadku gdy wymiana tych informacji może zaszkodzić interesom jednego klienta lub większej liczby klientów (chodzi tu o sprzedaż ubezpieczeń łączonych z instrumentami finansowymi, w których informacja musi pozostać ufna do chwili jej upublicznienia);

2) oddzielny nadzór nad odpowiednimi osobami, które w ramach swoich podstawowych zadań prowadzą działalność w imieniu lub świadczą usługi na rzecz klientów, których interesy mogą ze sobą kolidować, lub którzy w inny sposób reprezentują różne, potencjalnie sprzeczne interesy, w tym interesy pośrednika ubezpieczeniowego lub zakładu ubezpieczeń (procedura nawiązuje do funkcjonowania brokera, który reprezentuje klienta, a otrzymuje wynagrodzenie od ubezpieczyciela);

3) usunięcie wszelkich bezpośrednich powiązań między płatnościami, w tym wynagrodzeniem, odpowiednich osób zaangażowanych w wykonywanie określonego rodzaju działalności, a płatnościami, w tym wynagrodzeniem, innych odpowiednich osób zaangażowanych głównie w wykonywanie innego rodzaju działalności, gdy w związku z tymi dwoma rodzajami działalności może powstać konflikt interesów (procedura dotyczy np.: wynagradzania pośredników za wyniki szkodowe klientów);

4) środki pozwalające wyeliminować lub ograniczyć niepożądany wpływ jakichkolwiek osób na sposób prowadzenia działalności w zakresie dystrybucji ubezpieczeń przez pośrednika ubezpieczeniowego lub zakład ubezpieczeń lub członka ich kierownictwa lub pracownika, lub jakąkolwiek osobę bezpośrednio lub pośrednio powiązaną z nimi stosunkiem kontroli (chodzi tu by poprzez narzędzia kontrolne nie wymuszać zachowań niekorzystnych dla klientów);

5) środki pozwalające wyeliminować lub ograniczyć równoczesne bądź następujące po sobie przypadki uczestniczenia odpowiedniej osoby w odrębnych działalnościach w zakresie dystrybucji ubezpieczeń, gdy uczestnictwo takie może negatywnie wpłynąć na możliwość właściwego zarządzania konfliktami interesów (procedura ma zapobiegać sprzecznym aktywnością - np.: sprzedaż agencka ubezpieczeń i pomoc w likwidacji szkód);

6) politykę dotyczącą prezentów i korzyści, która jasno określa, na jakich warunkach można przyjmować lub wręczać prezenty i korzyści oraz jakie kroki należy podjąć przy przyjmowaniu lub wręczaniu prezentów i korzyści.

W celu zapobiegania konfliktom interesów dystrybutor ubezpieczeń identyfikuje motywację pracowników i współpracowników. Rozwiązania w zakresie wynagradzania pracowników i współpracowników winny uwzględniać obszary powstawania konfliktów interesów. System motywacyjny powinien stymulować i nagradzać działanie w najlepiej pojętym interesie klienta. Ponadto dystrybutor poprzez osoby zarządzające nadzoruje osoby wykonujące czynności agencyjne, brokerskie, czy dystrybucyjne z uwzględnieniem powyższych wymogów. Należy też identyfikować i monitorować inne obszary, w których może powstać konflikt interesów jak przykładowo przyjmowanie lub wręczanie prezentów i korzyści, interes osobisty osoby wykonującej czynności dystrybucyjne, relacje osobiste i rodzinne z klientami lub z przedstawicielami zakładów ubezpieczeń i tym podobne. W sytuacji, gdy procedury i środki przyjęte zgodnie z powyższymi wytycznymi okażą się niewystarczające, dystrybutorzy powinni opracować odpowiednie alternatywne środki i procedury.

Pytania utrwalające: 

  1. Czy wręczanie przez agenta okładki na dowód rejestracyjny powinno podlegać ścisłym zasadom?
  2. Czy dobrym rozwiązaniem jest wypłacanie kurtażu brokerowi przez ubezpieczyciela? 
  3. Czy interes firmy ubezpieczeniowej jest mniej ważny niż klienta?


d) Misseling

Sytuacje, w których w skutek sprzedaży ubezpieczeń traci klient nazywamy misselingiem (czyli złą, wadliwą, nieetyczną sprzedażą). Będą to przypadki, gdy dystrybutor namówi klienta na produkt, którego ten de facto nie potrzebuje, bądź produkt ten nie jest dla niego przeznaczony (np.: następna polisa na życie choć klient nie ma z czego płacić pierwszej). Misseling przede wszystkim dotyczy agentów ubezpieczeniowych oraz dystrybutorów ubezpieczeń z ramienia ubezpieczyciela (sprzedaż bezpośrednią). Z racji umowy łączącej brokera z klientem, oraz obszernych i sformalizowanych procedur brokerskich (np rekomendacji najlepszej umowy) misseling dużo zadziej będzie dotykał sprzedaż kanałem brokerskim.

Zgodnie z ustawą o działalności ubezpieczeniowej firmy ubezpieczeniowe muszą zapobiegać misselingowi w sprzedaży produktów z Ubezpieczeniowym Funduszem Kapitałowym. W tym celu mają obowiązek zadbać o sporządzenie sformalizowanej ( ankiety potrzeb klienta, na podstawie której ubezpieczyciel ma stworzyć rekomendacje, w tym również negatywną (tj. odradzająca zakup ubezpieczenia). Powyższa regulacja powtórzona również w dyrektywie IDD (o sprzedaży ubezpieczeń) ma nie dopuścić do przypadków nieetycznej sprzedaży.

Sformułowano wiele przyczyn zjawiska misselingu, dotyczących zwłaszcza pracy agenta i dystrybutora sprzedającego jako pracownik ubezpieczyciela:

  1. Plany sprzedażowe – firmy ubezpieczeniowe rozliczają swoich agentów i dystrybutorów z zawartych umów ubezpieczenia. Presja na wyniki sprzedaży ubezpieczyciela bierze się od samej góry. Akcjonariusze oczekują dywidendy ze swojej inwestycji, zarząd ma wypracować w tym celu odpowiedni zysk, dział sprzedaży ma dostarczyć odpowiednią ilość umów o jakości pozwalającej na osiągania zysków. Sprzedaż (akwizycja) stara się rozliczać z zaplanowanej ilości umów swoich agentów (tzw. cele sprzedażowe). Dział sprzedaży bezpośredniej rozlicza swoich pracowników. W wielu przypadkach niewykonanie planu oznacza utratę pracy i rozwiązania umowy agencyjnej, czy umowy o pracę.
  2. Walka o godziwe wynagrodzenie – każda zawarta umowa ubezpieczenia związana jest z zarobkiem agenta (prowizją). Prowizja jest zwykle liczona jako procent od zainkasowanej składki. Im wyższa składka płacona przez klienta tym wyższa prowizja. Chcąc otrzymać godziwe wynagrodzenie trzeba albo znajdować więcej klientów, albo też więcej sprzedawać tym których już mamy, a najlepiej i jego i drugie. Podobnie funkcjonują  
  3. Agresywne techniki sprzedażowe – zarówno sprzedawcy etatowi ubezpieczyciela, jak również agenci ubezpieczeniowi są szkoleni w sztuce perswazji. Dobór odpowiedniej argumentacji, sposób jej przekazu, metodyka zamknięcia sprzedaży, to tylko niektóre narzędzia jakich każdy sprzedawca używa na co dzień. Narzędzi tych można nadużyć, gdy się zapomni o zasadach etycznych.  
  4. Niedoświadczenie życiowe – do listy przyczyn misselingu można śmiało dopisać i tę stanowiąca niejako stwierdzenie faktu. Badania pokazują, że to młodzi adepci sztuki ubezpieczeniowej najczęściej posługują się misselingiem. Wynika to stąd, że nie mają jeszcze ugruntowanych zasad etycznych. Nie doświadczyli na sobie jak ważne jest dla ich biznesu partnerstwo z klientem. Ponadto ludzie młodzi są często nastawieni na szybkie efekty i idące w ślad za tym odpowiednie zarobki. 
  5. Pseudo-fachowość klientów - często zdarza się sprzedawcy ubezpieczeń pomylić się co do wiedzy klienta na tematy finansowe. Klient rzadko przyzna się do swojej niewiedzy w jakimkolwiek obszarze. Decyzje zostawia niejednokrotnie swojemu agentowi, któremu ufa. Przekonanie, że klient podejmuje w pełni świadomą decyzje jest co do zasady błędne. Wszelkie decyzję są podejmowane w warunkach (mniejszego lub większego) deficytu informacji. 

Skutki misselingu mogą się okazać fatalne zarówno dla agenta jak i dla firm ubezpieczeniowych. Również zarzadzający sieciami dystrybucyjnymi i firmami ubezpieczeniowymi muszą się liczyć z odpowiedzialnością administracyjną, a nawet karną. W literaturze wymienia się również inne konsekwencje jak na oprzykład:

  • spadek zaufania do ubezpieczycieli, instytucji bankowych, finansowych,
  • zły PR (public relations) ubezpieczycieli, agentów – nazywanie ich w mediach oszustami i złodziejami,
  • uciążliwe rekomendacje i wytyczne KNF-u wprowadzające nowe obowiązki formalne (liczne sprawozdania, ankiety, raporty, kontrole),
  • wymuszenie nagłej zmiany produktów na zgodne z prawem i bardziej przyjazne klientowi,
  • pozwy cywilne (indywidualne i zbiorowe) osób „oszukanych” przez nieuczciwych sprzedawców.

Pytania utrwalające: 

  1. Czy jesteś zdania, że ankieta potrzeb klienta faktycznie może zapobiec misselingowi?
  2. Jaki sposób wynagradzania sprzedawców nie prowadziłby do nieetycznej sprzedaży? 
  3. Jaka jest przyczyna tego, że młodzi agenci częściej dokonują misselingu?


e) Obowiązki informacyjne dystrybutora ubezpieczeń

Również w celu zapobiegania nieetycznej sprzedaży ustawa o dystrybucji ubezpieczeń narzuca wobec dystrybutora konkretne wymogi zwane obowiązkami informacyjnymi. Obowiązki informacyjne dotyczą różnych kwestii istotnych dla klienta firmy ubezpieczeniowej. I tak: 

  1. Klient przed rozpoczęciem rozmów zapewne jest zainteresowany tym czy ma przed sobą osobę prawidłowo umocowaną do negocjacji i zawarcia umowy ubezpieczenia w imieniu ubezpieczyciela (agent, pracownik ubezpieczyciela). I odwrotnie ubezpieczyciel rozmawiając z brokerem chce mieć pewność, że ten jest prawidłowo umocowany. Z tego to względu bardzo ważnym obowiązkiem dystrybutora jest okazanie pełnomocnictw. Obowiązek ich okazania powstaje przy „pierwszej czynności”. Ta pierwszą czynnością jest zwykle pierwsze spotkanie dotyczące kwestii ubezpieczeniowych (nie będzie nią np. luźna rozmowa przy innej okazji). Ponieważ klient ma też prawo zażądać okazania pełnomocnictwa w innym dowolnym momencie warto je mieć cały czas przy sobie w przypadku gdy wykonujemy jakiekolwiek czynności.
  2. Dość istotną dla klienta informacją jest kwestia zakładów ubezpieczeń jakie reprezentuje agent. Klient raczej powinien być zainteresowany szersza ofertą ubezpieczeń, choć z drugiej strony agent pracujący dla jednej firmy może wzbudzać większe zaufanie. Broker ubezpieczeniowy reprezentuje klienta. Informacja o tym, że jesteśmy agentem i działamy w imieniu ubezpieczyciela jest istotna dla klienta, którego interes siłą rzeczy jest wtedy gorzej traktowany w sprzedaży agenckiej.
  3. Działalność dystrybucyjna jest działalnością gospodarczą. Wykonuje ją przedsiębiorca (osoba fizyczna, prawna, inna) jakim jest agent lub broker. Informacje o przedsiębiorcy (nazwa przedsiębiorcy, adres siedziby, inne dane) muszą być podane klientowi choćby w celu złożenia reklamacji dotyczącej obsługi, oferty, czy wykonania umowy ubezpieczenia.
  4. Rejestr pośredników ubezpieczeniowych jest jawny i prowadzony w ogólnodostępnym systemie elektronicznym przez Komisję Nadzoru Finansowego. Dystrybutor ubezpieczeń (agent, broker) powinien poinformować klienta o wpisie do rejestru oraz o sposobie sprawdzenia podawanych informacji w systemie elektronicznym. Przekazanie tej informacji ma zapewnić klientowi dodatkową możliwość weryfikacji dystrybutora co do sposobu ponoszenia odpowiedzialności (np. ubezpieczenie OC - zawodowej). 
  5. Zapewne nie bez znaczenia dla klienta byłby fakt powiązań kapitałowych dystrybutora z firmą ubezpieczeniową. Ustawa ustala próg minimalny, przy którym informacja taka powinna zostać przekazana klientowi. Progiem tym jest posiadanie minimum 10% głosów na walnym zgromadzeniu spółki ubezpieczeniowej. Jest to poziom bardzo wysoki i raczej w praktyce niespotykany wśród dystrybutorów ubezpieczeń. Możliwe jest jednak funkcjonowanie spółek dystrybucyjnych powiązanych kapitałowo z ubezpieczycielami.

Ustawa nakazuje by powyższe informacje zostały przekazane klientowi w postaci papierowej lub na innym trwałym nośniku danych (twardy dysk, płyta CD, pamięć flash). Jeśli klient świadomie oświadczy, że zrezygnuje z nośnika preferowanego przez ustawodawcę (papier), możliwa jest inna forma. Informacje powinny być ponadto jasne, dokładne i zrozumiale dla klienta. Powinny być sporządzone w języku miejsca zawarcia umowy, choć strony mogą uzgodnić inny język.

Pytania utrwalające: 

  1. Znajmy agenta przyszedł do agencji zawrzeć ubezpieczenie, czy agent powinien pokazać mu pełnomocnictwo?
  2. Czy rejestr agentów zawiera informacje o stanie cywilnym agenta? 
  3. Klienci na ogół rezygnują z informacji w formie pisemnej, czy taka praktyka jest słuszna?